Piramida żywieniowa
Gastronomia
Chyba wszyscy, nawet osoby niezbyt zainteresowane dietą i właściwym odżywianiem, słyszeli o piramidzie żywieniowej. Jest to najpopularniejszy model odżywiania przyjęty na świecie, a wprowadzony przez Amerykański Departament Rolnictwa w 1992 roku. Piramida żywieniowa obrazuje optymalny model odżywiania wskazując produkty, jakie należy jeść codziennie, jakie kilka razy w tygodniu, a jakie tylko klika razy na miesiąc.
1 piętro – produkty zbożowe
Podstawę piramidy żywieniowej stanowią produkty zbożowe. Zaliczają się do nich: pieczywo, makarony, ryż, płatki kukurydziane, a także wszystkie ciasta wyrabiane z mąki, czyli np. naleśniki, pierogi itp. Należy je jeść kilka razy dziennie.
2 piętro – owoce i warzywa
To bogate źródło witamin i składników potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.Są mało kaloryczne, a także zawierają dużo antyoksydantów i błonnika. Podczas gdy warzywa można jeść w dowolnej ilości, to jednak w przypadku warzyw należy ograniczyć się do 2 porcji (garści), ponieważ zawierają cukier.
3 piętro – tłuszcze roślinne
To tego poziomu piramidy zaliczają się: masło roślinne, olej rzepakowy lub oliwa z oliwek. Są one bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, które nie podnoszą stężenia cholesterolu we krwi. Jednak nie można przesadzić z ilością, można ich jeść 2 łyżki dziennie.
4 piętro – ryby, drób, jaja,
czyli źródła białka, a także cennej witaminy D, która jest niezbędna do budowy mocnych i zdrowych kości. Należy je jadać kilka razy w tygodniu po 60-90 gramów, a do tego 2 jajka tygodniowo.
5 piętro – nabiał
Mleko i jego przetwory to najważniejsze źródło wapnia w naszej diecie, a także pełnowartościowego białka i witaminy B2. Ich niedobór przyczynia się do odwapnienia kości i osteoporozy. Takie produkty jak: mleko, maślanka kefir lub ich suplementy należy spożywać 1-2 razy dziennie.
6 poziom – słodycze,
czyli wszystko to, co nie wpływa zbyt dobrze na nasz organizm. Możemy je jadać tylko kilka razy w miesiącu w porcjach nie większych niż 50-60 g. Do ostatniego poziomu piramidy zaliczają się również fast foody i tłuszcze nasycone.
Piramida żywieniowa z 1992 roku jest krytykowana przez wielu dietetyków. Przedstawione w niej zasady, według specjalistów, nie są wcale takie dobre dla naszego zdrowia. Pojawiły się zarzuty, że ta piramida służy nie naszemu zdrowiu, ale interesom amerykańskiego rolnictwa i przemysłu spożywczego. Dlatego systematycznie, co kilka lat powstają nowe zmodyfikowane zasady odżywiania, jednak nadal oparte na tych sprzed 20 lat. Nowe piramidy żywieniowe m.im. oddzielają niezdrowe białe pieczywo (i wrzucają je na sam szczyt razem ze słodyczami i fast foodami) od pełnowartościowego ciemnego. U podstawy zaczęto stawiać aktywność fizyczną, która warunkuje zdrowie, wspomaga właściwe trawienie i spalanie nadmiaru energii dostarczonej z pokarmu.